Ethereum blockchain'in kullanımındaki yükseliş, artan Gas ücretleri ve daha yavaş işlem süreleri yüzünden ağın ölçeklenmesini zora soktu.

Kripto geliştiricileri, Ethereum 1.0 blockchain ağını kredi verme, ödünç para alma, likidite havuzu oluşturma ve alım satım hizmetleri sunma gibi merkeziyetsiz finans (DeFi) çözümleri için benimsedi. Artan benimseme ağ sıkışıklığı oluşturdu. Artan Gas ücretleri ve daha yavaş işlem süreleri meydana çıktı. Bu sorunlarla başa çıkmak için Ethereum 2.0 fikri ortaya atıldı.

Ethereum 2.0 nedir?

Ethereum 2.0 güncellemesi, Ethereum ağını daha ölçeklenebilir, güvenli ve sürdürülebilir kılmak için ortaya atılmış bir yapı değişikliğinin adı.

İlk sürüm blockchain ağından yeni versiyona geçişle Ethereum daha ölçeklenebilir olurken, hem güvenli hem de daha yüksek hıza çıkabilecek. Saniye başına işlem sayısında (TPS) hatırı sayılır artış bekleniyor. Sistemin verimliliğini ve güvenliğini artırmak için Ethereum 2.0 yazılımda birbirine bağlı birçok güncelleme uygulanacak. Teklif edilen bu güncellemelerin, üç parça halinde gerçekleşeceği söyleniyor.

Teklif edilen güncellemeler listesinde ilk sırada 1 Aralık 2020’de piyasaya sürülen Beacon Chain geliyordu. İş İspatı (Proof of Work, PoW) konsensüs algoritmasından Hisse İspatı (Proof of Stake, PoS) algoritmasına geçişi barındıran Beacon Chain ile güvenlik daha da artıyor.

Ethereum 2.0 güncellemesinin ikinci aşaması "The Merge" olarak adlandırılıyor ve 2022'de gerçekleşecek. İsminden de anlaşılacağı üzere mainnet'i Beacon Chain ile birleştirip resmi olarak enerji verimi artacak.

İlgili: Masternode nedir? Node (düğüm) ile farkları neler?

Yine 2022'de gerçekleşecek son aşamada, parçalanmış zincir özelliği eklenerek Ethereum ağının depolama kapasitesi ve veri erişimi geliştirilecek. İşlem hızlarının 64 blockchain ağı seviyesine çıkacağı düşünülüyor.

Hisse İspatı ağında stake etmek nedir?

Stake etmek, katılımcıların ödül kazanmak için, PoS tabanlı blockchain ağlarında işlem doğrulama görevi almasını içeriyor.

Stake işlemi, kullanıcıların madenciliğe benzer bir süreç izleyerek PoS blockchain üzerinde aktif olarak işlem doğrulamada görev almasını gerektiriyor. Minimum kripto para tutarını karşılayan tüm kullanıcılar, stake ödülleri elde ederek işlem doğrulayabiliyor. Ethereum 2.0 ağında doğrulama yazılımını etkinleştirmek içinse 32 ETH sahibi olmak gerekiyor.

İlginizi çekebilir: Bitcoin işlemleri nasıl takip edilir? TXID sorgulama

Platforma bağlı olarak "Staking Earn" gibi ekstra özellikler, DeFi sözleşmesi üzerinden kullanıcıların dolaylı biçimde Ethereum 2.0 ağında görev almalarına olanak sağlayacak. Kullanıcılar, kilitledikleri ETH'nin bir kısmını bonus olarak alıp ilave token, ödül, ücret geliri, faiz ve daha iyi likidite imkanına kavuşabilir.

Ethereum 2.0 staking nedir?

Proof of Stake konsensüs algoritmasıyla çalışan Ethereum 2.0 ağına katılmak ve blok ödülü elde etmek için Ether (ETH) kilitleme işlemine "Ethereum 2.0 staking" denir.

Ethereum tarafından yapılan resmi açıklamada, sisteme 32 ETH kilitleyen her kullanıcının Ethereum 2.0 ağında onaylayıcı (validator) olabileceği ifade edildi.

Sisteme kilitledikleri ETH karşılığında validator olma hakkını elde eden katılımcılar, başarıyla doğrulayıp onayladıkları her blok için ödül alabiliyor. Katılımcılar isterlerse kendi düğümlerini (node) çalıştırarak blok onaylayıcısı olabiliyor. Konu hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmayan veya kendi düğümünü çalıştırmak istemeyen kullanıcılar içinse, çeşitli hizmet sağlayıcılar üzerinden ETH kilitleme yapmak mümkün.

İlginizi çekebilir: Nonce Nedir? Bitcoin Madenciliğinde Nonce Ne Demek?

32 ETH sahibi her kullanıcı, Ethereum 2.0 ağında potansiyel olarak validator (doğrulayıcı) olma hakkını elde ediyor.

Resmi açıklamada belirtilene göre, her 6,4 dakikada bir blok onaylayacak kullanıcılar yazılım tarafından rastgele biçimde seçiliyor. Katılımcıların 2 haftada ortalama 1 blok oluşturacakları biçimde dağılım yapılacağı ifade edildi. Blok onaylama hakkı, yazılım tarafından ve tamamen otomatik gerçekleşiyor.

ETH 2.0 staking ile elde edilecek getiri oranının yüzde 4 ila 10 civarında olması bekleniyor.

Kendi kendine stake etmek ile ETH2.0 Stake arasındaki fark ne? 

Ethereum 2.0 ağının stake etme özelliği, doğrulayıcıların ağın güvenliğini sağlamaları karşılığında gelir elde etmelerine olanak sağlasa da çeşitli DeFi ürünlerinden kullanıcılarına ödüller sağlayan "Ethereum 2.0 Staking Earn" ise başlı başına bir hizmet.

PoS tabanlı blockchain olan Ethereum 2.0, her doğrulama sürecinde 32 blokluk işlemi bir araya toplayacak. Her blok topluluğu, sonlandırılmış işlemlerden oluşan bir "epoch (dönem)" olarak tanımlanıyor.

İlginizi çekebilir: Unspent Transaction Output (UTXO) nedir? Nasıl çalışır?

"Attesting (tasdik etme)" olarak da bilinen doğrulama sürecinde Beacon Chain, her birine stake gruplarının parçalanmış blokları verilen 128'lik heyet oluşturur. Taban ödül miktarı, Ethereum 2.0'ın kullanıma açılmasıyla belirlenecek. Ethereum 2.0'a bağlanan doğrulayıcı sayısı arttıkça doğrulayıcı başına düşen taban ödül azalacak. Taban ödülü, Ethereum 2.0 doğrulayıcılarının toplam sayısının kare köküne ters orantılı hesaplanıyor.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

• Merkeziyetsiz finansta likidite: Likidite sağlayıcısı nedir?
• Piyasa duyarlılığı nedir? Nasıl hesaplanır?
• Gizlilik tabanlı kripto para nedir? Bitcoin ile farkı ne?